Σελ.15
Άσκηση 7β.
β. Στην άσκηση 5 αναφέρονται τα επαγγέλματα σαλεπιτζής και χαλβατζής. Ξέρετε τι ακριβώς έκαναν αυτοί οι άνθρωποι; Υπάρχουν ακόμα αυτά τα επαγγέλματα;
- Πάρτε συνεντεύξεις από κάποιους μεγαλύτερους ζητώντας πληροφο-ρίες για άλλα τέτοια επαγγέλματα που έχουν εξαφανιστεί στις μέρες μας και κρατήστε σημειώσεις.
- Γράψτε ένα άρθρο για την εφημερίδα του σχολείου σας με τίτλο «Επα-γγέλματα του παρελθόντος».
- Φτιάξτε στήλες, γράψτε λίγα λόγια για αυτά τα επαγγέλματα και αναφέ-ρετε με ποια άλλα έχουν αντικατασταθεί.
Ο χαλβατζής
Η λέξη xαλβαδοποιός προέρχεται από τα: χαλβάς+ποιώ, ο παρασκευαστής χαλβά, ο χαλβατζής. Χαλβάς είναι είδος γλυκίσματος ανατολίτικης προέλευσης. Παρασκευάζεται από σιμιγδάλι ή ρυζάλευρο ή αλεύρι με βούτυρο, ζάχαρη, αμύγδαλα κ.α. H λέξη χαλβατζής προέρχεται από την τούρκικη λέξη helvaci = παρασκευαστής χαλβά. Χαλβατζίδικο λέγανε το εργαστήριο του χαλβατζή.
Σήμερα υπάρχουν ακόμα χαλβατζήδες πολύ από τους οποίους βρίσκονται στα Τρίκαλα που όμως εκσυγχρονίστηκαν και δουλεύουν σε σύγχρονα εργαστήρια.
Ο Σαλεπιτζής
Ένας από τους γραφικότερους πλανόδιους επαγγελματίες της παλαιότερης εποχής ήταν ο σαλεπιτζής. Στην τούρκικη γλώσσα salep σημαίνει σαλέπι και salepci o παρασκευαστής και πωλητής του ποτού, ο σαλεπιτζής.
Το σαλέπι είναι σκόνη από αποξηραμένους βολβούς διαφόρων ορχεοειδών. Η σκόνη βράζεται με ζάχαρη η μέλι και αρωματίζεται με πιπερόριζα. Το ομώνυμο ποτό είναι θρεπτικό λόγω του αμύλου και της γόμας που περιέχει καθώς και θερμαντικό λόγω της παχύρρευστης μορφής του.
Ήταν τότε που η ατμόσφαιρα ήταν θολή, όχι από την αιθαλομίχλη ή το νέφος, αλλά από την σκόνη του χωματόδρομου, αφού η άσφαλτος δεν είχε περάσει από κάθε γειτονιά. Τότε που διάβαινες τα σοκάκια κι απ΄ τα ανοιχτά παράθυρα σ' έπαιρναν στο κατόπι όμορφες μυρωδιές. Τότε που σε κάθε γωνιά, έλεγες κι από μια καλημέρα, χωρίς απαραίτητα να γνωρίζεις τον συνομιλητή σου.
«Μπακίρια γανώνω! Εφημερίδες! Εδώ το καλό σαλέπι», ήταν μερικές από τις συνήθεις φράσεις που ακούγονταν από τους μεταπράτες και τους πλανόδιους, οι οποίοι κατανάλωναν το 8ωρο τους περιφερόμενοι προς αναζήτηση πελατείας.